Het valt nauwelijks te overschatten, welke rol het Zweedse Caprice Records-label gespeeld heeft en nog speelt in het ontsluiten van wat vandaag gemeenzaam wereldmuziek genoemd wordt. Het label bestaat vandaag vijftig jaar en zo’n verjaardag is dé gelegenheid om even terug te blikken. Het was 1971 toen de in deze kolommen weleens vaker bejubelde Deben Bhattacharya, bekend van zijn veldopnames van over zowat de halve wereld, waar hij al vanaf het midden van de jaren ’60 mee bezig was, terecht kwam bij het toen pas opgerichte Caprice-label, dat eigenlijk een soort staatsinstelling was, in het leven geroepen om de Zweedse volksmuziek te documenteren en voor het nageslacht te bewaren. Het leeuwendeel van de catalogus van het label bestaat dan ook uit Zweedse muziek, maar door de inbreng van mensen als Bhattacharya en ook de al even belangrijke Domna Samiou -ook over haar hadden we het hier al meermaals en erg uitgebreid, werden de blikken verruimd en werd er echt wereldwijd muziek gezocht en uitgebracht.

Toen vanaf 1991 het label ging samenwerken met de Zweedse dienst voor Ontwikkelingssamenwerking, ging de wereld pas echt helemaal open en konden de twee gezichten achter het label, producer Sten Sandahl en klankman Torbjörn Samuelsson, volop de wereld rondreizen en in de meest onooglijke negorijen opnames gaan maken, die een flink deel van die wereld voor het eerst naar Europa brachten. Daar kwamen CD’s van en de reeks “Music from…” groeide al snel uit tot dé referentie inzake volksmuziek. Het voorbeeld werd later gevolgd door Rough Guide en (in mindere mate) Putumayo, maar voor de meesten onder ons was deze reeks de opstap naar het ontdekken van de vreemdste muziekjes van veraf of van dichtbij, van Montenegro en Macedonië tot Zanzibar en Mozambique, van Ethiopië en Guatemala tot Griekenland en Ecuador, van Roemenië en Honduras tot Vietnam en Uganda.

Op deze dubbele feest-CD worden ruim veertig songs uit zestien landen en vijf continenten bijeengebracht, met weinig tot geen bekende namen erbij, maar wel stuk voor stuk in excellente klankkwaliteit en volslagen authentiek. De mensen, die je hier hoort, spelen en zingen niet in de hoop daar rijk van te worden, maar ze willen wel dat anderen hun muziek kunnen horen. Dat klinkt bijwijlen een beetje naïef, maar net zo goed voel je je mond openvallen van verbazing, als je Kim Sinh de traditional Liéu Xuãn Nûòng hoort spelen op zijn Vietnamese gitaar, de Pháck en luister ja ademloos naar de Bulgaarse stemmen, die een a cappella huwelijksdans zingen.

Dit is een schoolvoorbeeld van wat een verzamelplaat hoort te zijn: je krijgt, voor weinig geld, ruim twee uur muziek van over de hele wereld en nadat je dit gehoord hebt, ga je gegarandeerd op zoek naar méér. Het komt daarbij goed uit, dat de reeks “Music from…” altijd fijn gedocumenteerde boekjes bevat, die je echt wegwijs maken in de volksmuziek van het land dat centraal staat. Geweldige compilatie, maar let op: platen als deze kunnen verslaving veroorzaken!

(Dani Heyvaert)